Voorstraat 75

Simon Leijdesdorff

In 1937 trouwt Simon Leijdesdorff met de Scheveningse Pietje (Nel) van Zon. Hij is Joods, zij christelijk. Het leven is mooi: een jaar later wordt zoontje Leo geboren en in 1939 slaagt Simon voor het Middenstandsdiploma, zodat ze de juwelierszaak van Simons vader kunnen overnemen. Maar dan komt de oorlog.

In maart 1943 krijgen ze van de afdeling ‘Zentralstelle für jüdische Auswanderung Amsterdam, Abt. Evakuierung’ het bevel binnen 14 dagen hun woning in Harlingen te verlaten. Alle meubels moeten mee. Het gezin krijgt een huis toegewezen in Amsterdam, aan de Noorder Amstellaan 57¹.

De vervolging van Joden wordt steeds heftiger. Ze geven onderdak aan 11 Joodse onderduikers en Nel zet zich in om het leven van haar Joodse familie en vrienden te redden. Ze ruilt horloges en sieraden uit de winkel om alle monden te voeden en maakt deel uit van de Trouwgroep die een illegale krant verspreidt. In de Hongerwinter is ze dagenlang op de fiets onderweg, om in Friesland aardappelen en andere etenswaren te halen.

Dan worden Simons ouders opgepakt. Vanuit Westerbork vraagt moeder Rosalie per briefkaart om eten. Nel brengt hen tweemaal levensmiddelen en kleding. Als Simon voor transport naar Duitsland wordt opgehaald, ziet Nel kans hem weer mee naar huis te krijgen. Ook een tweede keer lukt haar dat. In 1984 zal ze de Yad Vashem-onderscheiding uitgereikt krijgen, waarmee ze als ‘Rechtvaardige onder de volkeren’ wordt erkend.

Dankzij zijn gemengde huwelijk overleeft Simon Leijdesdorff de oorlog, als enige sterdragende voljood uit Harlingen. Hij overlijdt in 2002.